السلام عليكم
א-סלאם עליכם
او بالنابلسي السلام عليكن شو اخباركن كيف انتوا
או בנאבלסית "א-סלאם עליכנ", מה חדש, איך אתם?
مالكن جبالكن دياركن
רכושכם, הריכם, ארצכם
المهم يا جماعة الخير
בקיצור אנשים יקרים
انا حابة شوي احكي عن نابلس
אני רוצה קצת לדבר על שכם
مع اني كتير مشتاقتلها
עם זה שאני מתגעגעת אליה מאוד
ومع اني كمان صار لي فترة كتير كبيرة مش جاية عليها
וגם עם זה שאני כבר תקופה מאוד מאוד ארוכה לא ביקרתי בה
و.. او هيك ما.. يعني اقعد اكم من يوم فيها
ו.. או ככה לא.. יעני נשארתי בה כמה ימים
فحابة شوية احكيلكم عن بعض الميزات في نابلس
אז הייתי רוצה לספר לכם על כמה מעלות שיש בשכם
اول اشي رح نحكي عن
דבר ראשון נדבר על
لما تفوت علبلدة القديمة وتكون تايه
כשאתה נכנס לעיר העתיקה ואתה תועה
الكل رح يدلّك
כולם ינחו אותך
الكلّ يعني: وين رايح اخي, وين رايحة اختي
כולם כאילו: לאן אתה הולך אחי, לאן הולכת אחותי
شوفي بضلك ماشية دوز وبتروحي علشمال
תראי, תמשיכי ללכת ישר ותלכי שמאלה
بيت مين انتي? بتعرفي ابن ابوكي كان صاحبنا
איזו משפחה את? את יודעת שאבא שלך היה חבר שלנו?
كنا انا وياه في صف واحد, ابن حارتنا يا بنت الحارة,
היינו אני והוא באותה כיתה, הוא בן השכונה שלנו, יא בת השכונה
بالامانة تسلمين عليه
תבטיחי שאת מוסרת לו שלום
لازم يطلعوا قرايب باي طريقة كانت
חייבים לצאת קרובים באיזושהי דרך
يجيب لك سجل العيلة ال.. قبل خمس ميئة سنة مثلا
יביאו לך יוחסין של המשפחה מ.. מלפני 500 שנה למשל
كمان من يعني.. ونابلس كانت كمان تحكي بالقاف
וגם בין יעני.. ושכם היתה גם מדברת ב-ק'
يعني كانت تحكي "بقولك يا زلمة,
יעני היתה אומרת "אני אומר לך (ב*ק*ולכ) בנאדם"
هديك المرّة اجت قفلة الحجاج
בפעם ההיא באה שיירה (*ק*אפלה) של עולי רגל
هاد بزمن العثمانيين
זה בזמן של העות'מאנים
كان يقولولك انه بيجوا في ال.. شو اسمه, هداكي"
סיפרו לך שהם באים ב.. מה קוראים לזה, ההם"
طبعا "شو اسمه.. هداكي" لازم تكون موجودة
כמובן "מה קוראים לזה.. ההם" חייבת להימצא
يعني فش حدا بنابلس بيكمل جملة ع آخرها
יעני אין אחד בשכם שמסיים משפט עד הסוף
الا ب"شو اسمه" و"هادا"… "هادي"
אם לא ב"מה קוראים לזה" ו"זה"
يعني: "يا زلمة هديك المرة شو قلتلك اني..
יעני.. "בנאדם בפעם ההיא מה אמרתי לך (*ק*ולתלכ) אני..
جيب الشو اسمه!"
תביא את המה קוראים לזה!"
"ولك هديك المرة قلتلك هادا ما تعلمهوش"
"ולק בפעם ההיא אמרתי לך (*ק*ולתלכ) אל תעשה את זה"
"الله يزله اليهودي."
"אללה יבייש את היהודים"
"شو مالك هاديك المرة قلتلك اجيبه لهداكي.. قلتلي بدناش نجيبه
"מה איתך, בפעם ההיא אמרתי לך (*ק*ולתלכ) אני אביא אותה לההוא
אמרת לי (*ק*לתלי) לא צריכים להביא אותו"
ولمشكلة بيفهموا ع بعض.. بتعرفش كيف بيفهموا ع بعض
ובהבעיה שהם מבינים זה את זה.. אתה לא יודע איך הם מבינים זה את זה
يعني ال"شو اسمه" وال"هاد" بآخر جملة
יעני, ה"מה קוראים לזה" וה"זה" בסוף המשפט
بس بيفهموا, لازم يفهموها
אבל מבינים, חייבים להבין
هي اول نقطة
זאת הנקודה הראשונה
في عنا صابونة نابلسية والليفة
יש לנו את הסבון הנאבלסי והליפה
هاي لازم تكون بكل بيت نابلسي
אלה צריכים להיות בכל בית בשכם
يعني بال.. بالإعتقاد النابلسي انها
כאילו ב.. לפי הדעה הנאבלסית הרי
الصابونة النابلسية بتقيم كل وسخ الجسم
שהסבון הנאבלסי מסיר את כל סוג של לכלוך גוף
بتخليه زي القزاز, زي "الاجاز" ع رأيهن
ועושה אותו כמו זכוכית (*ק*זאז), כמו "אג'אז" לפי דעתם
مع الليفة الخشنة, لازم الليفة الخشنة تكون موجودة
עם הליפה הקשיחה, צריך שתהיה ליפה קשה
طبعا في عنا الحمامات الشامية, وهاي الحمامات
כמובן יש לנו חמאמים שאמיים, והחמאמים
الشامية والتركية لازم تكون موجودة عن في البلد جوا
השאמיים והתורכיים צריכים להיות בתוך הבית בפנים
الها اجواها الخاصة طبعا كمان
כמובן שיש להם גם אווירה מיוחדת משלהם
ما مننسى الكنافة
לא נשכח את הכנאפה
يعني الكل.. يعني معروف النابلس بالكنافة وقديش زاكية كنافتها
אז כולם.. יעני שכם ידועה בכנאפה ואיך הכנאפה בה טעים
بس في الكنافة "كنافة الأقصى" يعني الكل.. الكل بيشهد عليها
אבל יש כנאפה "כנאפת אלאלצא" זאת אומרת כולם.. כולם מעידים עליה
يعني هديك المرة رحت انا اصور
יעני בפעם ההיא שהלכתי לצלם
كان نص الصُدر لسة موجود
היה חצי מגש עדיין נמצא
رجع.. يعني رحت ورجعت تواني..
חזר.. יעני הלכתי וחזרתי לשניה..
مافيش, مافيش, ماضلش كنافة والناس فوق بعضها
אין, אין, לא נשאר כנאפה ויש אנשים אחד על השני
يعني ما تتخيلوش يا جماعة الخير قديش كنافة الأقصى كتير زاك..
יעני אז דמיינו, אנשים טובים, כמה ש"כנאפה אלאקצא" מאוד טעי…
طبعا جميع الكنافات زاكية
כמובן כל הכנאפות טעימות
وكمان في كتير ناس اصلا بيعملوها في البيوت
וגם יש הרבה אנשים שבכלל עושים אותו בבית
يعني هاي مشهورة فيها كمان, مشهورة فيه نابلس,
יעני גם בדבר הזה היא מפורסמת, שכם מפורסמת בזה
اللي هو آكلاتها.. يعني الكل بيشهد اكلها زاكي
שהוא האוכל שלה.. יעני כולם מעידים שהאוכל שלה טעים
في عندنا اكلة العكوب مثلا كتير زاكية هدي
יש לנו מאכל אל-עַכּוּבּ, מאוד טעים זה
اقسم بالله يا جماعة الخير اشي بيشهي من الآخر
נשבעת באלוהים, אנשים טובים, זה משהו עושה תאבון סוף הדרך
عند عمي بالعيد كتير كتير دوقته..
אצל הדוד שלי בחג טעמתי אותו הרבה הרבה
بس بتعرفوا هاي فترة شوية..
אבל אתם יודעים (איך) שהתקופה הזאת קצת…
الناس.. صارت شو اسمه.. "جيبو جاهز!"..
האנשים… נהיה איך קוראים לזה… "תביאו מוכן!"
ولكن من قبل ..
ולכן קודם…
يعني صارت ها.. صارت عدوة النابلسي شغالة عندي..
יעני נהייה ה.. נהייתה המגפה של הלהג השכמי מופעלת אצלי
لا.. من قبل كان فيه.. ان ج..
לא.. לפני זה היה .. ש אס..
يعني يجيبوا شوالات الناس العكوب
כאילו האנשים היו מביאים עַכּוּבּ (ב)שקים
ويقصصوه, هم يعني يقصصوه
והיו קוצצים אותו, הם כאילו היו קוצצים אותו
كمان من العادات الحلوة
גם מהמנהגים הנחמדים
الروابط الإجتماعية موجودة في نابلس
הקשרים החברתיים שיש בשכם
شوا بالفرح والطرح
גם בשמחה גם בצער
يعني بالفرح الكل يبوقّف جنب العريس
יעני בשמחה כולם עומדים לצד החתן
اخوته بيساعدوه مالية, اجتماعيا, معنويا,
האחים שלו עוזרים לו כספית, חברתית, רגשית
بيكون هو موسوعة.. بس يعطوه نصائح
הוא נהיה אנציקלופדיה.. רק נותנים לו עצות
يعني نصائح مش طبيعية للعريس
יעני עצות לא נורמליות לחתן
وبالنسبة كمان للطرح الكل بيوقّف
וגם לגבי הצער כולם מתייצבים
وما والنابلس مثلا في عندنا الدلايل, الغدا
ומה.. ובשכם למשל יש לנו הפינוקים, הארוחה
يعني الناس بيتوقّف مع اهل ميت بالغدا وبياخدوا الغدا
יעני האנשים עומדים לצד משפחת המת בארוחה ומאחרים את הארוחה
والدلايل العائلة بيوزعوا حلويات عن روح الميت
והפינוקים, המשפחה מחלקת ממתקים בשם רוח המת
كمان في عنا شغلة كتير مهمة
גם יש לנו דבר מאוד חשוב
واللي هي… …
שהוא…. …
بدنا نتذكر شوية…
אני צריכה קצת להיזכר…
(הערה: זה כנראה לשון רבים כשהדובר למעשה מתכוון לעצמו. מצוי בלהג הפלסטיני)
من الشغلات كمان الحلوة اللي لازم الكل يجربها
מהדברים הנחמדים גם שכולם צריכים לנסות
يروح على منتزه العائلات
שיילך ל"טיילת המשפחות"
ولازم يشرب من هادا البراد الزاكي كتير
וצריך לשתות מהברד הזה הטעים מאוד
يعني هادا موجود واحنا صغار صغار صغار
יעני הוא היה קיים כשהיינו קטנים קטנים קטנים
بعده الو نكهة كتير كتير خاصة وكتير زاكي
עדיין יש לו ארומה מאוד מאוד ייחודית והוא מאוד טעים
كمان الواحد.. يروح لمكتبة البلدية بتجنن
גם הבנאדם.. (כדאי ש)ילך לספרייה העירונית, (היא) משגעת
القهاوي اللي في نابلس
בתי הקפה שבשכם
"قهوة الهمّوز" من اقدم القهاوي الموجودة في نابلس
"קפה המוז" הוא מבתי הקפה הקדומים ביותר שנמצאים בשכם
يمكن بالضفة كمان وغنت فيه ام كلثوم
אולי גם בגדה ושרה בו אם כלת'ום
في عندنا "قهوة الشيخ قاسم" كمان الها نكهتها الخاصة
יש אצלנו "הקפה של השייח' קאסם" גם לו יש ארומה ייחודית
كمان في عندنا جديد.. سما نابلس مثلا الها يعني
גם יש לנו חדש.. "שמי שכם" יש לה למשל
ما تقعدوا عليها..
איך שאתם יושבים שם
cling!
קלינגגגג
سوري على الصوت
סליחה על הצליל
بتشوف كل نابلس قدامك
תראה את כל שכם לפניך
منتزه جمال عبد الناصر, رفيدية,
טיילת ג'מאל עבד א-נאצר, רפידיה
يعني كلها كلها كتير اشياء في حلوة
יעני היא כולה כולה יש הרבה דברים יפים לעשות
شارع الجامع القديمة لازم الكل يجربه
רחוב "אל-ג'אמע" הישן, כל אחד צריך לחוות אותו
في كمان شغلة كتير مهمة في نابلس
יש עוד דבר אחד מאוד חשוב בשכם
المصطلحات النابلسية
המונחים השכמיים
يعني مثلا
זאת אומרת למשל:
"الله يزلك شو مالك يا زلمة"
"אלוהים שיבייש אותך מה יש לך בנאדם?"
هاي اول واحدة, تاني في بعدين
זו הראשונה, אחר כך השני
"هاي دّرّكونتي باعرفك عليها"
"זאת החברה שלי (דרכונתי) בואי אכיר ביניכם"
اللي هي دركونة صحبتي يعني
כש"דרכּונה" יעני חברה שלי
في عنا كمان ممم:
יש אצלנו גם הממממ…
"شوفي هالبنت كيف سالولة عند المطفي يا بنت الحلال
אישה טובה, תראי את הבחורה איך היא מקלונת ("סאלולה"), תכף תכבה,
بتاكل بتاكل وبتنصحش"
אוכלת אוכלת ולא משמינה"
سالولة يعني نحيفة
"סאלולה" יעני רזה
في عندنا "باجي لي باجاك"
יש אצלנו "אבוא לי אבוא אליך"
هي مش عارفة شو..يعني ايش معناها "باجيلي باجاك"
זה אני לא יודעת מה… יעני מה פרוש "באג'יני באג'אכ"
يعني زي صافحلي هالصفقة احسبها هيك يعني
יעני כמו תעשה איתי את העסקה הזאת, תחשיב אותה, יעני כזה
في عندنا كمان "ليش هيك مبحلق.. مبحلق عيونك"
יש לנו גם "למה ככה פותח עיניים ("מבחלכ").. פותח את העיניים שלך"
في عندنا كمان شو.. "مسرمج"
יש אצלנו גם מה.. "מסרמג'"
مسرمج هاي كمان موجود عنا..
"מסרמג'" אותו גם יש לנו
يعني في كتير مصطلحات معروفة باهل نابلس و..
יעני יש הרבה מונחים מוכרים של אנשי שכם ו…
ونابلس كتير حلوة واهلها مناح كتير
ושכם מאוד יפה ותושביה מאוד טובים
ومش عشان انا من نابلس, ابدا ابدا
וזה לא בגלל שאני משכם, ממש ממש לא
بس هم كتير ناس مناح وبيحكوش كتير, ابدا
אבל יש הרבה אנשים טובים שלא מדברים הרבה, בכלל
يعني من هادا الفيديو بيحكوش كتير ابدا
יעני לפי הסרט הזה לא מדברים הרבה בכלל
سلام عليكن
סלאם עליכנ
ان شاء الله تكونوا استمتعتو واستفدتو معانا
אינשאללה נהניתם וקיבלתם תועלת מהתוכן
واي استفسار بدكن اياه احنا جاهزين
וכל התייעצות שאתם צריכים אנחנו מוכנים
ضلك حارة واحدة يا جماعة الخير
בואו נישאר שכונה אחת, אנשים טובים
الله يسعدكن نهاركن, نهار سعيد.. الى اللقاء
אללה ישמח לכם את יומכם, יום מאושר.. ולהתראות
כיתוב:
اللهجة النابلسية "להג שכם"
מהערוץ של amneh khandaqji _ آمنة خندقجي
על آمنة خندقجي ראו כאן